فرآيندهاي فيلتراسيون (Filtration process)

فیلترها را می توان بر اساس سرعت فیلتراسیون نوع بستر فیلتر و نوع عمل آنها تقسیم بندی نمود. هم اکنون تقسیم بندی های گوناگونی از انواع فیلترها وجود دارد ولی در کل فیلترها به دو دسته کلی ثقلی و فشاری تقسیم می شوند، در فیلترهای ثقلی نیروی ثقل باعث حرکت آب از میان بستر فیلتر می شود. در فیلترهای فشاری، نیروی فشاری آب باعث عبور آب از میان بستر فیلتر خواهد شد. فیلترهای ثقلی بسیار متداول تر هستند. از آنجائی که دامنه این تحقیق شامل عملکرد فیلتراسیون در تصفیه آب و بررسی سیستم های تلفیقی فیلتراسیون در تصفیه آب رودخانه بهمن شیر می باشد، لذا انواع روشهای فیلتراسیون در ادامه بررسی خواهند شد.
فیلترها (صافی ها)را می توان به دو دسته تقسیم کرد:

الف- فیلترهای سطحی: که عمل جدا شدن ذرات معلق از مایع فقط در عمق بسیار کم که همان سطح فیلتر می باشد انجام می شود. مثل انواع غشاها، کاغذ صافی یا فیلتر کیسه ای.
ب- فیلترهای عمقی: که عمل جداشدن ذرات معلق از مایع در اعماق بستر صورت می گیرد مثل فیلترهای ثقلی یا فشاری.
در تصفیه آب و فاضلاب منظور از فیلتر، معمولاً فیلترهای عمقی است و فیلترهای سطحی مطرح در تصفیه آب و فاضلاب، بیشتر انواع غشاها هستند.
بطور کلی اگر غلظت مواد معلق در نمونه کم و در حدود کمتر از 1/0 درصد حجمی باشد، از فیلترهای عمقی استفاده می شود اما اگر غلظت مواد معلق زیاد باشد، اقتصادی تر آن است که از فیلترهای سطحی استفاده شود.
برای دبی (حجم در واحد زمان ) و غلظت مواد معلق زیاد بجای فیلتر، حوضچه ته نشینی توصیه می شود.
اگر مواد معلق آب خیلی بیشتر از 50 ppm و نیز حجم آب مورد نظر زیاد باشد. برای حذف مواد معلق از دستگاه های ته نشین کننده استفاده می شود.
اگر مواد معلق کمتر از 50 ppm باشد و مخصوصاً اگر دبی آب کم باشد برای حذف مواد معلق از فیلترها استفاده می شود.
هرچه ذرات معلق ریز تر باشند، حذف آنها با فیلترهای سطحی در مقایسه با فیلترهای عمقی، با راندمان بیشتری انجام می شود. اما هر چه ذرات ریزتر باشند، هزینه تصفیه بیشتر افزایش می یابد از این رو درشت تر کردن ذرات یا انعقاد سازی توصیه می شود.